Θερμό καλοκαίρι για την ελληνική οικονομία προμηνύει χθεσινή έκθεση της Κομισιόν καθώς μέχρι τον προσεχή Ιούνιο θα πρέπει να έχουν οριστικοποιηθεί νέα μέτρα εξοικονόμησης δαπανών ύψους 11,5 δισ. ευρώ

 

Θερμό καλοκαίρι για την ελληνική οικονομία προμηνύει χθεσινή έκθεση της Κομισιόν καθώς μέχρι τον προσεχή Ιούνιο θα πρέπει να έχουν οριστικοποιηθεί νέα μέτρα εξοικονόμησης δαπανών ύψους 11,5 δισ. ευρώ, αφού πρώτα σχηματοποιηθούν πλήρως οι ρυθμίσεις του Εθνικού Φορολογικού Συστήματος, για την επίτευξη των εισπρακτικών στόχων του
μεσοπρόθεσμου σχεδίου. 

Μέχρι τον Απρίλιο, εξάλλου, θα πρέπει να έχει γίνει νόμος του Κράτους και η δημιουργία του ειδικού λογαριασμού για την, κατά προτειραιότητα, εξυπηρέτηση των πιστωτών μας. 

Πρόκειται για δεσμεύσεις οι οποίες αποτελούν παράλληλα και βασικούς όρους για την απρόσκοπτη εκταμίευση των δόσεων του νέου δανείου, όπως αυτές θα καθορισθούν κατά τη σημερινή συνεδρίαση του «Euro Working Group», με την πρώτη ύψους 5,9 δισ. ευρώ να αναμένεται πριν τις 20 Μαρτίου. 

Από την τήρηση των παραπάνω δεσμεύσεων θα εξαρτηθεί επίσης και κατά πόσο το χρέος θα είναι πράγματι βιώσιμο αφού, σύμφωνα με την επικαιροποιημένη έκθεση της τρόικας, η σχετική πρόβλεψη για το 2020 ακροβατεί μεταξύ 116,5% του ΑΕΠ (καλύτερη επίδοση ακόμη και αυτής του μεσοπρόθεσμου) και 145% του ΑΕΠ (μη βιώσιμο χρέος) 

Ενδεικτικές των στενών χρονικών περιθωρίων είναι οι προβλέψεις της έκθεσης της Επιτροπής, σύμφωνα με τις οποίες προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί για την μεν εξοικονόμηση των δαπανών σε ακόμη μεγαλύτερη μείωση του κράτους και κατάργηση των εξαιρέσεων από το ενιαίο μισθολόγιο, για δε τη φορολογική πολιτική στην κατάργηση των φοροαπαλλαγών και των ειδικών καθεστώτων ΦΠΑ. Μέχρι να καθορισθούν τα μέτρα οι δόσεις θα δίνονται με το σταγονόμετρο αφού πέραν των περίπου 65 δισ.ευρώ που πέρασαν ήδη απευθείας σε ΕΚΤ (35 δισ.ευρώ για ενέχυρο εγγυήσεων) και 31 δισ.ευρώ (για την εφαρμογή του PSI και την ανταλλαγή ομολόγων), οι τρεις επόμενες δόσεις θα μικρές και θα εκταμιεύονται μηνιαίως. 

Συγκεκριμένα 5,9 δισ.ευρώ προβλέπονται για τον τρέχοντα μήνα, 3,3 δισ.ευρώ για τον Απρίλιο και 5,3 δισ.ευρώ για τον Μάιο. Τα χρήματα θα εισρέουν από τον μόνιμο μηχανισμό οικονομικής ενίσχυσης που βρίσκεται στο Λουξεμβούργο και η μηνιαία εκταμίευσή τους αποφασίστηκε εξαιτίας της αβεβαιότητας που δημιουργεί η βέβαιη εκλογών.

 Επί της ουσίας ωστόσο, όπως αναφέρει ο υπουργός Οικονομικών, κ. Ευάγ. Βενιζέλος η αξιολόγηση θα γίνεται κάθε τρίμηνο, ενώ θα υπάρχουν μηχανισμοί ελέγχου από τους οποίους θα περνά η καταβολή των δόσεων. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνεται και η ομάδα κρούσης του κ. Χόρστ Ράιχενμπαχ, η οποία θα συντονίζει την όλη βοήθεια ελέγχοντας τακτικά την πορεία των μεταρρυθμίσεων.

Το Φορολογικό
Η κατάρτιση του Εθνικού Φορολογικού Συστήματος θα πρέπει να εξασφαλίζει την επίτευξη των εισπρακτικών στόχων που έχουν τεθεί με το επικαιροποιημένο μεσοπρόθεσμο πλαίσιο. Και αυτό, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι δεδομένες, κατά πολλούς, αποκλίσεις του τρέχοντος προυπολογισμού που υπολογίζονται σε τουλάχιστον 2,5 δισ. ευρώ, εξαιτίας της βαθύτερης ύφεσης. Σύμφωνα με την έκθεση της ΕΕ, μέσα στον Μάρτιο η κυβέρνηση θα πρέπει να ανακοινώσει τα μέτρα εκείνα που θα συμπεριληφθούν στο φορολογικό νομοσχέδιο με τις βασικές κατευθύνσεις να έχουν ως βάση τις προτάσεις του ΔΝΤ που προβλέπουν: 

- Την κατάργηση των ειδικών καθεστώτων που ισχύουν σε όλη τη χώρα (μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ, φοροαπαλλαγές) Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται η απλοποίηση της νομοθεσίας για τον ΦΠΑ με την επιβολή ενιαίου συντελεστή 19% ή 21% σε όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες εκτός ξενοδοχείων και τουριστικών πακέτων που μπορούν να υπάγονται σε μειωμένο συντελεστή 9% ή 11%. 

Σημειώνεται ότι ειδικό καθεστώς ισχύει στα νησιά του Αιγαίου όπου οι συντελεστές ΦΠΑ είναι οι μειωμένοι κατά 30%, στα νησιά με πληθυσμό κάτων 3.000 κατοίκων με το αφρολόγητο να είναι αυξημένο κατά 50%. Επίσης, ο φόρος στις μεταβιβάσεις στις ανωτέρω περιοχές είναι μειωμένος κατά 40% (δωρεέες κληρονομιές και αγοραπωλησίες). Επίσης στο στόχαστρο μπαίνει και η πρόσθετη έκπτωση φόρου για τα παιδιά των φορολογούμενων που κατοικούν σε παραμεθόριες περιοχές..

- Την απλοποίηση της φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων και τους φόρους στην περιουσίας Εξετάζεται η απλοποίηση της φορολογικής κλίμακας με μείωση του αριθμού των φορολογικών κλιμακίων από οκτώ σε τρία ή τέσσερα, ακόμη και κατάργηση του αφορολόγητου ορίου των 5.000 ευρώ, υιοθέτηση ενιαίας αυτοτελούς φορολογίας με συντελεστή 20% σε κέρδη από κεφάλαιο, (εισοδήματα από ενοίκια, τόκους καταθέσεων, τόκους ομολόγων, υπεραξίες από πωλήσεις μετοχών, ομολόγων και μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων).

- Τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών 

Πέραν αυτών η έκθεση ζητά την εναττικοποίηση των δράσεων για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, όχι μόνον για λόγους εισπρακτικούς αλλά και για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης 

ΠΟΙΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΘΑ ΠΕΡΙΚΟΠΟΥΝ
Μέσα στο μήνα θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες για τη μεθοδολογία και τα κριτήρια αξιολόγησης του προσωπικού στο Δημόσιο από ομάδες αξιολόγησης, που έχουν συγκροτηθεί για όλα τα υπουργεία και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. 

Στα κριτήρια αξιολόγησης περιλαμβάνονται τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα των υπαλλήλων, η ειδικότητά τους, οι απαιτήσεις της θέσης που κατέχουν, ενώ όλοι τους θα κληθούν να περάσουν από ένα ειδικό διαγωνισμό στο αντικείμενό τους. Στη διαδικασία αξιολόγησης προσωπικού θα συμμετάσχουν και Γάλλοι εμπειρογνώμονες της ομάδας δράσης αλλά πιθανότατα και ιδιωτικές ελεγκτικές εταιρίες. 

Η αξιολόγηση θα ξεκινήσει το καλοκαίρι και μέχρι τα τέλη του χρόνου θα πρέπει σύμφωνα με το μνημόνιο να απολυθούν 15.000 μόνιμοι και αορίστου χρόνου υπάλληλοι που θα κριθούν αρνητικά. Απο την διαδικασία της αξιολόγησης θεωρείται πολύ πιθανό να εξαιρεθούν οι ένστολοι και ορισμένες άλλες ειδικές κατηγορίες υπαλλήλων.

Για την γενικότερη αξιολόγηση των δαπανών την ευθύνη έχει αναλάβει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το οποίο έχει αναθέσει την εκπόνηση ειδικής μελέτης στο ΚΕΠΕ, σε συνεργασία με την ομάδα κρούσης και το ΔΝΤ. Πρόκειται για έναν «μενού» εκατοντάδων κωδικών συνολικής αξίας 100 δισ. ευρώ δαπανών της γενικής κυβέρνησης, από το οποίο θα κληθεί να κάνει τις οριστικές της επιλογές το επόμενο οικονομικό επιτελείο. 

Ηδη χθες ο αν. υπουργός Οικονομικών, κ. Φ. Σαχινίδης, συναντήθηκε με τον επικεφαλής της ομάδας δράσης της Ε.Ε. για την Ελλάδα, κ. Χ. Ραιχενπαχ , στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, όπου πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή απόψεων για θέματα του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής που σχετίζονται με τις υποχρεώσεις του Γενικού Λογιστηρίου όπως:

- η βελτίωση του τομέα οικονομικής διαχείρισης του Δημοσίου (Μητρώο Δεσμεύσεων, μηνιαίες δημοσιονομικές αναφορές κλπ.)

- η επισκόπηση των δαπανών γενικής κυβέρνησης

Επίσης συζητήθηκε η συνεισφορά της ομάδας δράσης σε τεχνικό επίπεδο για ζητήματα του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Πέραν αυτών στο πλαίσιο μείωσης των δαπανών προβλέπεται: 

- Μείωση της μισθολογικής δαπάνης στο Δημόσιο με στόχο την εξοικονόμηση 3,2 δισ. ευρώ έως το 2015

- Μείωση των μισθών στα ειδικά μισθολόγια, με την αναθεώρηση του συστήματος προαγωγών, κλείσιμο και συγχωνεύσεις φορέων

- Μείωση των κοινωνικών δαπανών κατά 6,3 δισ. ευρώ 

- Εξάλειψη ληξιπρόθεσμων οφειλών- ελλειμμάτων στα Ταμεία 

- Μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης

- Μείωση των κοινωνικών επιδομάτων κατά 2,1 δισ. ευρώ ως το 2015.

Η ΚΟΜΙΣΙΟΝ
Στην έκθεση -που φέρει την υπογραφή του επικεφαλής των ελεγκτών της Κομισιόν κ. Ματίας Μορς- εκτιμάται ότι η ύφεση το 2012 θα φτάσει το 4,75% με κίνδυνο επιδείνωσης, τη στιγμή που δεν αναμένεται ανάκαμψη ούτε το 2013 και μόνον από το 2014 και μετά. Η μέση ανεργία τοποθετείται στο 18% το 2012, αλλά σημειώνεται ότι σε ορισμένα τρίμηνο θα υπερβεί το 20%. Τα νέα μέτρα για το 2013-2014 τίθενται ως προαπαιτούμενο για το νέο δάνειο των 130 δισ. ευρώ και πρέπει να οριστικοποιηθούν τον Μάιο. 

Οπως αναφέρεται στην έκθεση, η Ελλάδα πρέπει να περικόψει περαιτέρω κατά 5,5% του ΑΕΠ τις κρατικές δαπάνες το 2013 και το 2014 για να επιτύχει τους δημοσιονομικούς στόχους που προβλέπει το δεύτερο πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής. 

Η έκθεση συμμόρφωσης της Επιτροπής περιγράφει την πρόοδο που έπρεπε να κάνει η Ελλάδα για την αποδέσμευση του νέου δανείου από την ευρωζώνη, συνιστώντας να δοθεί η πρώτη δόση το συντομότερο δυνατό. Οι μειώσεις των δαπανών, όμως, σύμφωνα με την Κομισιόν, πρέπει να ανακοινωθούν και να υιοθετηθούν τους επόμενους μήνες, «ιδιαίτερα όταν η Ελλάδα θα επικαιροποιήσει τον μεσοπρόθεσμο προϋπολογισμό της, τον Μάιο του 2012». 

Η έκθεση σημειώνει ότι η κυβέρνηση, κατά την προετοιμασία των νέων περικοπών, εξετάζει προγράμματα δημοσίων δαπανών που βασίζονται σε εξοικονομήσεις πόρων από τις κοινωνικές μεταβιβάσεις, την άμυνα και την αναδιάρθρωση της κεντρικής τοπικής αυτοδιοίκησης. 
Θα υπάρξουν μειώσεις θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα σύμφωνα με τον κανόνα μίας πρόσληψης για κάθε πέντε αποχωρήσεις. Η Ελλάδα θα μειώσει περαιτέρω τη φαρμακευτική δαπάνη των νοσοκομείων και τα προνοιακά επιδόματα. 

«Η συνέχιση της πολύ σημαντικής διεθνούς βοήθειας μπορεί να αναμένεται, αν βελτιωθεί η εφαρμογή της πολιτικής», αναφέρει η έκθεση και προσθέτει: «Η αποφασιστικότητα των ελληνικών αρχών να εμμείνουν στις συμφωνημένες πολιτικές θα δοκιμασθεί ήδη στους ερχόμενους μήνες, όταν πρέπει να προσδιορισθούν τα μέτρα μείωσης του ελλείμματος για να κλείσει το μεγάλο κενό για το 2013-14». 

Η Κομισιόν επισημαίνει ότι το πρώτο κύμα περικοπών που υιοθέτησε η ελληνική κυβέρνηση στις αρχές του έτους, ύψους 1,5% του ΑΕΠ, θα επιτρέψει στη χώρα να επιτύχει μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος στο 1% εφέτος. «Ωστόσο, οι προβλέψεις που υπάρχουν αυτή τη στιγμή αποκαλύπτουν μεγάλα δημοσιονομικά κενά για το 2013 και το 2014», τονίζει, προσθέτοντας ότι η υστέρηση για τη διετία αυτή αγγίζει το 5,5%. Γι' αυτό τον λόγο, η Ελλάδα θα πρέπει να ανακοινώσει και να υιοθετήσει σημαντικές, πρόσθετες περικοπές δαπανών τους επόμενους μήνες και συγκεκριμένα με την αναθεώρηση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος τον Μάρτιο του 2012». 

Η έκθεση έχει εκπονηθεί από την πλευρά των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην τρόικα και ολοκληρώθηκε στις 11 Μαρτίου. Φέρει την υπογραφή του επικεφαλής των ελεγκτών της Κομισιόν κ. Ματίας Μορς. Στο κείμενο γίνεται ανοιχτή αναφορά σε απολύσεις στο Δημόσιο (redundancies) για τη μείωση των απασχολούμενων σε συνδυασμό, αλλά δευτερευόντως, με την εφαρμογή του κανόνα της μίας πρόσληψης προς πέντε αποχωρήσεις. 

Σημειώνεται επίσης ότι η Ελλάδα κατέγραψε μικτή πρόοδο αναφορικά με τους φιλόδοξους στόχους του πρώτου προγράμματος προσαρμογής. Η πολιτική αστάθεια, η κοινωνική αναταραχή, ζητήματα διοικητικής ικανότητας και, κυρίως η ύφεση που ήταν πολύ βαθύτερη από ό,τι προβλεπόταν αρχικά αποτελούν τους βασικότερους παράγοντες για την επιτυχία του πρώτου μηνμονίου. Οι δημοσιονομικοί στόχοι δεν επιτεύχθηκαν αλλά για πρώτη φορά, αναγνωρίζεται στην έκθεση ότι η προσαρμογή στην Ελλάδα «είναι πολύ μεγαλύτερη» από τα αντίστοιχα προγράμματα σταθεροποίησης σε άλλες χώρες (εννοώντας την Ιρλανδία και την Πορτογαλία).

Πηγή Κέρδος