Ανάχωμα στο τεράστιο πρόβλημα των ακάλυπτων επιταγών με ταυτόχρονη διευκόλυνση και ενίσχυση της ασφάλειας των συναλλαγών σε μία αγορά που πλήττεται δραματικά από την ύφεση θα επιχειρήσει να θέσει η πολιτεία, θεσμοθετώντας τη χρήση του πιστωτικού εργαλείου των εγγυημένων επιταγών.
Η Τράπεζα της Ελλάδος βλέπει θετικά το θέμα και το υπουργείο Οικονομικών εξετάζει την υπόθεση και προετοιμάζει, θετική όπως φαίνεται, εισήγηση, κάτι που σημειωτέον βρίσκει σύμφωνο και το τραπεζικό σύστημα. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ακάλυπτες επιταγές και οι απλήρωτες συναλλαγματικές ξεπερνούν το 1,5 δισ. ευρώ, ενώ η πορεία τους βαίνει μειούμενη, όχι λόγω της βελτίωσης του κλίματος αλλά κυρίως λόγω της ύφεσης και της εύλογης απροθυμίας των συναλλασσομένων να δέχονται την επιταγή ως μέσο πληρωμής, καθώς από την άλλη πλευρά έχει καταρρεύσει και η φερεγγυότητα των εκδοτών των επιταγών.
Οι προθέσεις της κεντρικής τράπεζας και του υπουργείου διατυπώθηκαν χθες στη Βουλή σε απάντηση ερωτήματος του βουλευτή του ΠαΣοΚ κ. Βασίλη Κεγκέρογλου. Στην ερώτησή του ο βουλευτής επισημαίνει, μεταξύ άλλων, την ανάγκη για τη ρευστότητα στην αγορά, ταυτόχρονα με την ανάγκη για την αναβάθμιση του θεσμού των επιταγών, ώστε να συμβάλλουν στη διευκόλυνση των συναλλαγών και στη διαφάνεια και την αναθέρμανση της οικονομίας. Περαιτέρω σημειώνει πως «η θεσμοθέτηση της εγγυημένης επιταγής θα δώσει νέες δυνατότητες για την αντιμετώπιση της ύφεσης, την ασφάλεια των συναλλαγών και την πάταξη της φοροδιαφυγής».
Στην απάντησή της η Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει ότι «για την άμβλυνση του προβλήματος των ακάλυπτων επιταγών θα αξιολογούσε κατ' αρχήν θετικά την έκδοση μπλοκ επιταγών από τις τράπεζες, που να έχουν συγκεκριμένο αριθμό φύλλων, το αναγραφόμενο ποσό να είναι σταθερό (προσημειωμένο) και η εκδούσα τράπεζα να εγγυάται την πληρωμή των αναγραφόμενων ποσών». Οπως επίσης σημειώνεται στην απάντηση της κεντρικής τράπεζας, «παρακολουθεί ανά τρίμηνο την εξέλιξη του αριθμού των επιταγών σε κυκλοφορία και του αριθμού των ακάλυπτων επιταγών, καθώς και των υπέγγυων επιταγών ως ποσοστό των υπολοίπων χρηματοδοτήσεων σε ανοικτό αλληλόχρεο λογαριασμό. Από την αξιολόγηση των στοιχείων αυτών, αλλά και από επιτόπιους ελέγχους που διενεργεί, προτείνει τη βελτίωση των σχετικών διαδικασιών των τραπεζών, ώστε να περιορισθεί ο αριθμός των ακάλυπτων επιταγών και να ενισχυθεί η επιταγή ως μέσο πληρωμής».
Τι είναι η εγγυημένη επιταγή
Η εγγυημένη επιταγή είναι στην ουσία μία οιονεί τραπεζική επιταγή και θα φέρει αντίστοιχα διακριτικά χαρακτηριστικά. Πρόκειται λοιπόν για ένα πιστωτικό μέσο αντίστοιχο των μετρητών ή όπως το αποκαλούν οι τραπεζικοί ένα πραγματικό μέσο πληρωμής. Επίσης διαδικαστικά αλλά και ουσιαστικά θα λειτουργήσει με τρόπο αντίστοιχο της εγγυητικής επιστολής αλλά με λιγότερη γραφειοκρατία και με δυνατότητα διευκόλυνσης για μικρότερα ποσά και άρα χρήσης της από πολύ ευρύτερο κύκλο συναλλασσομένων. Οπως αναφέρει και η Τράπεζα της Ελλάδος, το μπλοκ εγγυημένων επιταγών θα έχει συγκεκριμένο αριθμό φύλλων, συγκεκριμένο αναγραφόμενο ποσό ανά φύλλο και πιθανώς συγκεκριμένο χρονικό περιθώριο χρήσης του. Η τράπεζα έχει εγγυηθεί το ποσό, κάτι που σημαίνει αυτομάτως αναγωγή του πιστωτικού κινδύνου από τον εκδότη της επιταγής στην τράπεζα. Στην πράξη, η εγγυημένη επιταγή είναι πάντα καλυμένη, καθώς αν ο εκδότης δεν μπορεί να την καλύψει ο δικαιούχος καλύπτεται αυτομάτως από την τράπεζα.
Οπως εξηγούν τραπεζικοί παράγοντες, πέραν του ότι μένουν να διευκρινιστούν επιμέρους θέματα, η χορήγηση εγγυημένης επιταγής κατ' αρχάς θεμελιώνεται προφανώς σε μία πιο «αυστηρή» σχέση πελάτη - εκδότη και τράπεζας. Το «μαγικό μπλοκάκι» μπορεί να χορηγηθεί με δύο τρόπους: Είτε ο πελάτης - εκδότης τηρεί λογαριασμό καταθέσεων στην τράπεζα προσφέροντας έτσι ένα είδος «collateral» έναντι του οποίου παρέχεται η εγγύηση για τις επιταγές που θα εκδώσει, είτε έχει τη μορφή δανεισμού αντίστοιχου με τον δανεισμό που γίνεται μέσω του κλασικού αλληλόχρεου λογαριασμού που έχει συγκεκριμένο πλαφόν, δικαίωμα υπερανάληψης και επιτόκιο χορήγησης. Ως γνωστόν οι λογαριασμοί αυτοί δίνουν δικαίωμα μπλοκ επιταγών, την ευθύνη της κάλυψης του οποίου έχει ο ίδιος ο εκδότης. Και στην περίπτωση των εγγυημένων επιταγών, η τράπεζα θα ακολουθήσει διαδικασίες, πιο αυστηρές, έγκρισης πλαφόν κατά περίπτωση πελάτη, λαμβάνοντας υπόψιν το πιστωτικό του προφίλ, τη συνολική σχέση και το ιστορικό του στην τράπεζα, τις εμπράγματες ή άλλες εγγυήσεις που έχει. Στην πράξη είναι πιθανόν οι νέες επιταγές να δοθούν, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις, με βάση τα υφιστάμενα συμφωνημένα πλαφόν.
ΠΟΙΟΥΣ ΘΑ ΩΦΕΛΗΣΕΙ
Ενα πρώτο ερώτημα που αυτομάτως τίθεται είναι το αν το νέο αυτό πιστωτικό μέσο μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις υπό τις παρούσες συνθήκες μίας χειμαζόμενης αγοράς, όπου οι συναλλαγές είναι στην πράξη ανύπαρκτες, οι ακάλυπτες επιταγές έχουν εκτιναχθεί σε τρομακτικά ύψη και οι περισσότεροι επαγγελματίες είναι στο «κόκκινο», έχοντας εξαντλήσει όχι μόνο τα μειωμένα πλαφόν τους στις τράπεζες αλλά και την ίδια τη σχέση τους με την τράπεζα. Την ίδια στιγμή, το έτσι και αλλιώς ιδιότυπο ελληνικό φαινόμενο των μεταχρονολογημένων επιταγών έχει υπονομεύσει την αξιοπιστία και την ασφάλεια των συναλλαγών και δυσκολεύει τις συναλλαγές ακόμη και φερέγγυων επαγγελματιών σε ένα περιβάλλον που επικρατεί η επιφυλακτικότητα και η δυσπιστία.
Η απάντηση των ανθρώπων της τραπεζικής αγοράς είναι πως το μέσον αυτό μπορεί πραγματικά να έχει πολλαπλές θετικές επιπτώσεις. Κατ' αρχάς θα δημιουργήσει ένα ανάχωμα στις ακάλυπτες επιταγές και θα συμβάλει στον περιορισμό τους, όπως εξάλλου ρητά τονίζει και η Τράπεζα της Ελλάδος. Αμεση συνέπεια αυτού θα είναι ο δραστικός περιορισμός του λογιστικού χρήματος, κάτι που δεν σημαίνει όμως ότι αντίστοιχα θα περιοριστεί και η πραγματική ρευστότητα. Αντίθετα, θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη και η ασφάλεια των συναλλαγών για τους αποδέκτες των επιταγών αυτών, καθώς σήμερα όλοι είναι απολύτως επιφυλακτικοί ή και αρνητικοί στη λήψη επιταγών, αμφισβητώντας τη φερεγγυότητα του εκδότη, ιδιαίτερα αν υπάρχουν στοιχεία δυσμενή στο προφίλ του ή στην επιχειρηματική του δραστηριότητα. Για παράδειγμα, όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, αν ένας πελάτης είναι σε θέση να καλύψει τις υποχρεώσεις του αλλά για κάποιο λόγο έχει «μαυρίσει» στον Τειρεσία, δεν μπορεί σήμερα να πάρει μπλοκ επιταγών, ενώ και ο τρίτος δεν θα τον εμπιστευτεί στις συναλλαγές του. Με την εγγυημένη επιταγή ο πελάτης αυτός μπορεί να παρακάμψει την επίπτωση του δυσμενούς ιστορικού του - δεδομένου ότι η τράπεζα γνωρίζει ότι έχει την οικονομική επιφάνεια που απαιτείται ή έχει τις αναγκαίες εγγυήσεις - και να πάρει μπλοκ εγγυημένων επιταγών. Τις επιταγές αυτές οι τρίτοι συμβαλλόμενοι μπορούν άφοβα να δεχτούν και με τη σειρά τους να τις μεταβιβάσουν, κάτι που γενικά θα διευκολύνει και θα εξυγιάνει το συναλλακτικό κύκλωμα.
Τέλος, σημειώνεται ότι αν και φαινομενικά οι όροι με βάση τους οποίους θα χορηγούνται τα νέα μπλοκ επιταγών είναι προφανώς αυστηρότεροι, αφού στο τέλος η τράπεζα θα κληθεί να αναλάβει το κόστος, ο πληθυσμός εκείνων που θα μπορούσαν να πάρουν τις εγγυημένες επιταγές δεν είναι μικρότερος αλλά ενδέχεται να είναι μεγαλύτερος από εκείνον που σήμερα κινούνται με τις απλές επιταγές. Και αυτό διότι, όπως σημειώθηκε, υπάρχουν πολλοί πελάτες με οικονομική δυνατότητα και καλή σχέση με την τράπεζα, που όμως βαρύνονται με δυσμενή τα οποία σήμερα τους αποκλείουν από συναλλαγές. Οι πελάτες αυτοί μπορούν πλέον να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές τους και να επανέλθουν στην αγορά με ενισχυμένο προφίλ. Για τον λόγο αυτό οι επαγγελματίες όχι μόνο δεν πρέπει να είναι επιφυλακτικοί με τις αλλαγές που έρχονται, αλλά αντίθετα θα πρέπει να τις στηρίξουν και κυρίως να επιδιώξουν να τις αξιοποιήσουν.
Πηγή Κέρδος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου