Το τσιόλισμα (: τίναγμα) των δέντρων καρυδιάς στον Γέρμα Καστοριάς. Τέλη Σεπτεμβρίου – αρχές Οκτωβρίου.

Το όμορφο χωριό Γέρμας Καστοριάς βρίσκεται σε μια ορεινή τοποθεσία με πολλά νερά, όπου αυτοφύονται κι ευδοκιμούν πάμπολλες καρυδιές διαφόρων ποικιλιών. Οι καρυδιές («καρυές») που παράγουν μεγάλους καρπούς με…λευκή και νόστιμη ψίχα (: με άσπρες «κοκοσιάρες») λέγονται στον Γέρμα «τσιποκάρυδες», ενώ αυτές που κάνουν καρπούς μικρούς και σκληρούς, και που ανοίγουν με μεγάλη δυσκολία, λέγονται «κωνσταντίναβες» (Κωνσταντίνος = σκληρός).

Οι φιλόπονοι αγρότες του Γέρμα ποτίζουν και φροντίζουν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους τις καρυδιές τους, για να παράξουν πολλούς και εύγευστους καρπούς. Τους καρπούς αυτούς τους συλλέγουν κατά τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο. Συγκεκριμένα, περί τα μέσα Σεπτεμβρίου μεταβαίνουν οικογενειακώς στις καρυδιές τους που έχουν τα πρωιμότερα καρύδια, κι εκεί οι άντρες τις «τσιολνούν» (: χτυπούν γερά τα κλαδιά τους) με τον «ούρο». Ο «ούρος» είναι ένα λεπτό ραβδί από δέντρο οξιάς του Μουρικιού, μήκους 4 – 5 μέτρων.

Μόλις τελειώσει το «τσιόλισμα», οι γυναίκες και τα παιδιά συλλέγουν τα πεσμένα καρύδια, πρώτα σε κουβαδάκια και μετά σε τσουβάλια. Κατόπιν μεταφέρουν τα καρύδια στις οικίες τους, τα «ξεκαχτίζουν» [(: κομματιάζουν με σουγιά το «καρυδοτσόφλι» τους (: το πράσινο κέλυφος)], και παίρνουν τις «κάχτες» (: καρύδια χωρίς τσόφλι). Τις «κάχτες» τις απλώνουν να στεγνώσουν σε σκιερό μέρος και κατόπιν τις αποθηκεύουν και καταναλώνουν την ψίχα τους το χειμώνα ή τις πωλούν σε έμπορο.

Φθινοπωρινή άποψη του Γέρμα. 17 – 9 – 2012. «Τσιολισμένα» καρύδια.

Κουβαδάκι με συλλεγέντα καρύδια. Στο βάθος ο Γέρμας.

Τσουβάλι γεμάτο με καρύδια.

Καρύδια δίπλα σε φθινοπωρινά αγριολούλουδα, που  στον Γέρμα φέρουν την ονομασία «Χέρι της Παναγιάς».

«Καρυδοτσόφλια»

Οι «Κάχτες».

του Γ. Τ. Αλεξίου

kepegerma.blogspot.gr