Πως βγάζουν λεφτά η Google και το Facebook

Η σύντομη απάντηση είναι “από τις διαφημίσεις”. Το 95% των εσόδων της Google και το 99% της facebook προέρχονται από τις διαφημίσεις που προβάλουν στις σελίδες τους. Παρακάτω θα δούμε πώς εκμεταλλεύονται εμάς σαν ανθρώπους για να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους.

Πώς γίνεται αυτό

Και οι δύο εταιρίες λειτουργούν ως ενδιάμεσος σταθμός ανάμεσα στον διαφημιζόμενο και τον χρήστη. Οι εταιρίες πληρώνουν για να προβληθούν και οι ενδιάμεσοι εμφανίζουν τις διαφημίσεις σε εμάς. Έτσι, δεν χρειάζεται η κάθε εταιρία που θέλει να διαφημιστεί να έρχεται σε επαφή απευθείας με εμάς, κάτι το οποίο θα ήταν ασύμφορο.

Λίγη θεωρία marketing

Το πιο κερδοφόρο είδος διαφήμισης είναι η στοχευμένη. Δηλαδή, όταν οι θεατές της διαφήμισης είναι άμεσα ενδιαφερόμενοι με αυτήν. Τέτοια παραδείγματα είναι τα παιχνίδια της Play-School σε μία έγκυο γυναίκα, τα φοιτητικά έπιπλα σε κάποιον τελειόφοιτο λυκείου ή ακόμα και τα εκπτωτικά κουπόνια για ταξίδια σε κάποιον που είναι έτοιμος να φύγει για διακοπές.

Περιουσία Google και Facebook

Το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείων αυτών των εταιριών είναι τα στοιχεία των χρηστών. Είμαι 19 χρονών, με λένε Μαρία, Ακούω Jazz, μου αρέσει το Μπάσκετ κτλ. Η εκμετάλλευση αυτών των στοιχείων δίνει στις εταιρίες έσοδα άνω των 3.000.000€ ανά ημέρα.

Πως γίνεται η εκμετάλλευση των στοιχείων μας

Ας το δούμε αυτό με ένα παράδειγμα. Είμαι η εταιρία Calvin Klein και θέλω να προωθήσω τη νέα σειρά ρούχων για άντρες. Δεν με ενδιαφέρει η διαφήμιση στην τηλεόραση γιατί δεν με ενδιαφέρει να διαφημιστώ σε όλους. Οι ομάδες των ηλικιωμένων και των νιόπαντρων μου είναι αδιάφορες, επίσης προτιμώ άτομα 14 – 30 χρονών ευκατάστατα από χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής. Επίσης, θα με ενδιέφερε να διαφημιστώ περισσότερο στους φίλους αυτών των ατόμων τις μέρες πριν τα γενέθλιά τους, ώστε οι φίλοι να σκεφτούν το προϊόν μου σαν δώρο στους εορτάζοντες που ταιριάζουν σε αυτό το προφίλ ατόμων. Σε αυτούς η διαφήμηση θα πιάσει. Εδώ έρχονται αυτές οι εταιρίες και λένε “Έχουμε 70.000.000 χρήστες που ταιριάζουν σε αυτό το προφίλ, σε διαφημίζω σε αυτούς και μόνο”. Οπότε, ο διαφημιζόμενος κερδίζει πολλά, η Google και το Facebook ακόμα περισσότερα και όλα αυτά με την εκμετάλευση των σχεδόν αδιάφορων στοιχείων που έχουμε δώσει χρησιμοποιώντας τις πλατφόρμες τους.

Από πού βρίσκουν τα στοιχεία μας

Κάθε κίνηση στο facebook και κάθε αναζήτηση στο google καταγράφονται. Τα group που κάναμε like και το θέμα των αναζητήσεων μας δημιουργούν ένα ψυχολογικό προφίλ το οποίο αποκαλύπτει πολλές πληροφορίες για εμάς σαν άτομα. Το ίδιο που θα έκανε και ένας ψυχολόγος. Θα έχετε παρατηρήσει ότι οι διαφημίσεις ειδικά στο facebook σας φαίνονται ενδιαφέρουσες. Αντίθετα, αν δείτε τις διαφημίσεις από ένα άτομο διαφορετικού φίλου ή ηλικίας θα σας φανούν αδιάφορες.

Παραπάνω στοιχεία

• Τον Οκτώβριο του 2007 η Microsoft αγόρασε το 1,6% του facebook για 240 εκατομμύρια δολάρια. Αυτή η τεράστια αγορά δεν της έδωσε κέρδη από τις διαφημίσεις που προβάλλονται στο facebook, αλλά ως μέτοχος δικαιούται πρόσβαση στα δεδομένα των χρηστών.
• Η άδεια χρήσης του facebook (αυτή που αποδεχτήκαμε όλοι όταν φτιάξαμε λογαριασμό) αναφέρει ότι όλα τα στοιχεία που εισάγουμε στο σύστημά τους όπως συνήθειες, φωτογραφίες, σχόλια και οποιαδήποτε κίνηση, αποτελεί περιουσιακό στοιχείο της εταιρίας και έχει κάθε δικαίωμα να το χρησιμοποιήσει για να έχει κέρδος.
• Εδώ να αναφέρουμε την πιο κρυμμένη ρύθμιση του facebook που αναφέρει ότι επιτρέπουμε στην εταιρία να δείχνει ποιες διαφημίσεις μας αρέσουν. Το ζουμί εδώ είναι πάλι marketing. Ένα προϊόν που αρέσει σε εμάς είναι παρακίνηση και για έναν ακόμα. Σκεφτείτε πόσο πολύ μας παρακινούν οι φίλοι μας στις αγορές. Οπότε, αν μας αρέσει μία διαφήμηση, πολύ πιθανό να την δει θετικά και κάποιος από την παρέα μας ο οποίος με τη σειρά του θα παρακινήσει μερικούς ακόμα… Η κρυμμένη ρύθμιση βρίσκεται εδώ και από προεπιλογή αναφέρει ότι δεχόμαστε αυτό τον όρο, να βοηθάμε εταιρίες και το facebook να βγάλουν περισσότερα χρήματα.
• Η Google καταγράφει κάθε αποτέλεσμα αναζήτησης που κάνουμε. Κάντε δεξί click σε έναν σύνδεσμο αποτελέσματος της google και δείτε τι λέει, θα είναι κάτι της μορφής “http://www.google.gr/url?sa=t&source=web&cd=3&ved=0CCEQFjAC&url=http%3A%2F%2Fodysonline.gr%2F&ei=lVVpTOnqBZ6cOMDi4bkF&usg=AFQjCNHh_38he5AjIvHgnHvHskLJ2frwqg&sig2=cSXpALmovVbf5vLCBd7Y8A” αντί να αναφέρει απλά την σελίδα προορισμού.
• Η είσοδος στο google.com ή google.gr αποθηκεύει δύο cookies. Το PREF και το NID τα οποία είναι μοναδικά ανά υπολογιστή και διαρκούν για 1 μέρα και 6 μήνες αντίστοιχα. Με αυτό τον τρόπο αποθηκεύει τις αναζητήσεις μας όταν δεν διαθέτουμε λογαριασμό google, διαφορετικά υπάρχει το cookie SNID στη θέση του NID.

Κάποιος ο οποίος λειτουργεί με όλους αυτούς τους μηχανισμούς στη βάση του, καταλαβαίνετε τι δύναμη και γνώση μπορεί να αποκτήσει για εμάς, τον κάθε ένα ξεχωριστά, μετά από χρόνια χρήσης των εργαλείων τους. Ουσιαστικά η Microsoft με 240 εκ. δολάρια αγόρασε τις συνήθειες 500.000.000 χρηστών. Οι συνήθειες αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τους παραπάνω λόγους αλλά ακόμα και για την δημιουργία νέων προγραμμάτων βασισμένων στις συνήθειές μας.

Υπάρχει και άλλο

Οι δύο κολοσσοί έχουν συνάψει συμφωνία. Πλέον, οι διαφημίσεις στο facebook σχετίζονται πάρα πολύ με τις αναζητήσεις στο google. Αυτό είναι εμφανέστατο σε εμάς. Ψάχνουμε για ρολόι συγκεκριμένης μάρκας στο google και την επόμενη μέρα εμφανίζεται αντίστοιχη διαφήμηση στο facebook. Τέτοια παραδείγματα έχουν συμβεί σε αρκετούς γνωστούς μου και τα έχω συναντήσει και σε άλλες χώρες οπότε δεν μπορούμε να μιλάμε για τύχη.

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς

Για εμάς τους χρήστες, αυτό δεν είναι κακό. Έχουμε πρόσβαση σε υπηρεσίες αρκετά ποιοτικές, εμφανίζονται διαφημίσεις που μας ενδιαφέρουν. Το χρήμα κινείται και η αγορά πάει καλά. Ωστόσο, οι διαφημίσεις σπάνια είναι ειλικρινής και πολλές φορές γίνονται απάτες σε βάρος μας. Βέβαια, όσο περισσότερο χρησιμοποιούμε τις υπηρεσίες τους, τόσο περισσότερα μαθαίνουν για μας και ίσως κάτι τέτοιο γυρίσει μία μέρα μπούμερανγκ.
http://odysonline.gr/category/general/featured/